Nasıl eksper olunur? Kimler eksper olabilir? Çalışma şekli, eğitim ve maaş durumu

ismini devamlı duyduğumuz ama hakkında çok fazlada bilgi sahibi olmadığımız bir meslek dalıdır eksperlik. Sigorta eksperliği son yılların gözde mesleği. Sigortalı sayısının her geçen yıl artması, poliçe sayısının 100 milyona yaklaşması sigorta eksperine olan talebi de artırıyor. Eksperlik için üniversite mezunu olmak yeterli. Eksperler şirket kurabildikleri gibi bağımsız da çalışabiliyor.

Son yılların gözde mesleği, sigorta eksperliği. Hem bağımsız olunmasından dolayı çalışma şartları rahat, hem geliri birçok mesleğe göre daha iyi hem de eksperlere ciddi ihtiyaç var. Peki, nasıl sigorta eksperi olunuyor? Ama önce, sigorta eksperliği nedir, ona değineyim. En basit anlatımıyla sigortalı bir kıymetin, bu ister araç olur, ister konut, ister işyeri; hasar görmesi sonucu, bu hasarın miktarını, nedenini belirleyen, dolayısıyla da alınacak hasar miktarını tespit eden kişiye, sigorta eksperi deniyor. Sigorta eksperleri bağımsız ve tarafsızdır. Eksperi ya sigorta şirketi atar ya da tüketici kendi seçer ama eksper, ne sigorta şirketinin ne de sigortalının adamıdır. İşte bağımsızlığı ve tarafsızlığı buradan geliyor.

Kimler, eksper olabilir?

Gelelim, nasıl, eksper olunacağına. Öncelikle, üniversite mezunu olan herkes sigorta eksperi de olabiliyor. Hazine Müsteşarlığı’nın belli dönemlerde sigorta branşlarına göre açtığı sınavlara girip, başarılı olmak; ardından da eğitim ve staj şartlarını yerine getirmek yeterli. Sınava giren eksper adayı, sınavı kazanması halinde Sigortacılık Eğitim Merkezi’nin (SEGEM), verdiği eksperlik eğitimini, eğitim sonrası sınav ve stajı –ki, bu staj süresi 6 aydır- bitirmesi gerekiyor.

Bağımsız da çalışılıyor

Türkiye’de toplam bin 600 eksper bulunuyor ve bunların bin 266’sı aktif olarak çalışıyor. Her sigorta branşında çalışan uzman eksperler bulunuyor. Daha açık bir anlatımla, her eksper her hasara bakmıyor. Kara-deniz-demiryolu-hava araçları, yangın, doğal afet, mühendislik, tarım, sağlık olmak üzere 8 ana sigorta branşında çalışmak üzere eksperlik ruhsatı alınıyor. Böylece, eksperlerin sigorta branşlarına göre uzmanlıkları bulunuyor ve bu uzmanlıklarına göre hasar tespiti yapıyor. Örneğin, otomobil hasarlarına, sadece otomobil sigortasında ruhsatı bulunan eksperler bakabiliyor.

Gerekli eğitimi, stajı tamamlayıp da ruhsat alan eksperler, önce Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) çatısı altındaki Sigorta Eksperleri Aktif Levhasına kayıt oluyor; ardından da isterlerse bağımsız olarak kendi nam ve hesaplarına çalışabilecekleri gibi şirket de kurabiliyor.

Aylık kazançları ne kadar?

Merak edilen konuların başında eksperlerin ortalama kazancı geliyor. Sabit bir rakam yok. Eksperlerin kazancı; çalıştığı sigorta branşı, hasar tespit adedi, kendi işini yapması veya bir ekspertiz firmasına bağlı maaşlı çalışmasına göre değişkenlik gösteriyor. Eksperler, ücretlerini, kendini atayan taraftan, -bu sigorta şirketi de olabilir, tüketici de olabilir- Sigorta Eksperleri Asgari Ücret Tarifesine göre alıyor. Bu ücret ne derseniz? Örneğin, oto sigortalarında, 5 bin TL’ye kadar olan hasarlarda eksperin alacağı ücret 125 lira olurken, 50 bin TL’nin üzerinde olan hasarlarda ücret 500 liraya kadar çıkıyor. Eğer hasar konusu konut yangını ya da konutta hırsızlıksa eksper, olay başına 200 lira alabiliyor. Yok, ticari sigortaysa, bu rakam 400 liraya kadar çıkıyor. Tarım alanında uzman eksperler ise yine olay başına 300 liraya kadar ücret alabiliyor.

Şunu da belirtmekte fayda var, hasarların çok olması nedeniyle eksperlere en fazla oto sigortalarında iş düşüyor. Ancak kazanç bakımından ticari alandaki hasarlardan daha fazla ücret alınıyor. Kaba bir hesapla, oto sigortalarında uzman bir eksperin ayda en az 50 araç hasarına bakması halinde; araç başına ortalama 150 lira eksper ücreti aldığı düşünülürse, aylık minimum kazancı 7 bin 500 lirayı buluyor.