İşsizlik Maaşı - Herhangi bir işte çalışırken SGK ve işsizlik maaşı primleri ödenen her bireyin işten ayrıldıktan sonra alabilmeye hak kazandığı işsizlik maaşı enflasyon oranında güncellenmektedir. İşsizlik maaşının iki kategorisi bulunmakta ve buna göre üst limit ile alt limit oranları belirlenmektedir.
İşsizlik maaşı, devlet tarafından daha önce çalışıyor olan fakat işini kaybetmiş olan vatandaşlara yapılan bir yardımdır. İşsizlik maaşı uygulaması ülkemizde İŞKUR adı verilen kurum tarafından yapılmaktadır. İŞKUR üzerinden işsizlik maaşı uygulamasından yararlanabilmenin ise tabii ki bir takım koşulları bulunmaktadır. Bu koşullar hakkında en önemli olanı daha önce çalışmış olmaktır. Zaten işsizlik maaşı uygulaması, daha önce çalışıp işten ayrılan kişilere yönelik yapılan bir uygulamadır. Bu uygulama sayesinde işinden ayrılmış olan kişilere İŞKUR aracılığı ile bir süre işsizlik maaşı verilecek ve bu sayede yeni bir iş bulunana kadar işten ayrılan kişi maddi zorlukların bir kısmından kurtulacaktır. İşsiz kalan kişilere belli bir süre için maaş bağlanması durumu tamamen bunun ile alakalıdır. Peki, işsizlik maaşı şartları tam olarak nelerdir, maaş miktarı neye göre belirlenir, kimler bu uygulamadan yararlanabilir gibi soruların cevabını, işsizlik maaşı uygulamasından yararlanabilmek için iyi bilmeniz gerekmektedir.
İşsizlik Maaşından Yararlanma Koşulları
İşsizlik maaşı daha doğrusu İŞKUR’da bilinen ismi ile işsizlik sigortası uygulaması 5510 sayılı Genel Sağlık Sigortası ve Sosyal Sigortalar ile ilgili olan kanunun maddelerine göre düzenlenmiştir. Bu kanun ile birlikte, işsizlik sigortası uygulamasından kim nasıl faydalanabilecek bütün ayrıntılar belirlenmiştir. İlgili kanuna göre belirtilen koşullara göre, işsizlik maaşından yaralanabilmek için kişinin aşağıdaki şartları yerine getiriyor olması gerekmektedir:
- İşsizlik maaşına başvuruda bulunan kişi kendi isteği dışında ya da herhangi bir kusuru olmaksızın işten çıkarılmış olmalı.
- Başvuru yapacak kişinin, işine son verilmeden önceki 120 gün boyunca prim ödemeleri yaparak düzenli bir şekilde çalışmış olmalıdır. Yani al sınır 120 gün sigortalılıktır.
- Kişi, işsiz kaldığı günden sonraki 30 gün içerisinde en yakın İŞKUR şubesinden ya da internet üzerinden bireysel olarak işsizlik sigortasına başvuru yapmalıdır.
Yukarıdaki ön şartlara göre işsiz kalmış olan bir kişi, İŞKUR’a gidip işsizlik sigortasına başvurma hakkı elde etmiş demektir. Başvuru için, şartlarda da belirtildiği gibi işten çıkarıldıktan sonra 30 gün içerisinde İŞKUR şubelerinden ya da elektronik ortamdan bireysel başvuru yapılması gerektedir. Kişi eğer belirtilen bu 30 gün içerisinde başvuru yapmadığı takdirde, geciktiği her gün, toplamda sahip olduğu işsizlik sigortası gününden düşülecektir.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar Süre ve Hangi Miktarlarda Verilir?
İşsizlik maaşı almak isteyen kişilerin en çok merak ettiği sorulardan birisi de bu ödeneğin ne kadar gün boyunca yapılacağıdır. Bilindiği gibi işsizlik maaşı kişiye ömür boyu olacak şekilde bağlanmamaktadır. Bu ödeneğin verilmesindeki amaç, işten kendi isteği ve kusuru olmaksızın çıkarılmış olan kişilere tekrar iş bulana dek yardım etmektir. Bu nedenle işsizlik sigortası sadece belirli bir süreyi kapsamaktadır. Verilecek maaşın ne kadar süre ile verileceği ise kişinin işten ayrılmadan önceki son üç yıl içerisinde ne kadar işsizlik sigortası primi ödediğine göre belirlenmektedir. Buna göre kişinin ne kadar süre işsizlik maaşı alacağı aşağıdaki durumlara göre belirlenmiştir:
- Kişi işten çıkarılmadan önceki son 3 yıl içerisinde 600 gün boyunca sigortalı olacak şekilde çalışmış ve de işsizlik sigortası primi ödemiş ise 180 gün süresince işsizlik maaşı alacaktır.
- Eğer aynı şekilde 900 gün boyunca sigortalı olacak şekilde çalışıp işsizlik sigortası primi yatırmış ise toplamda 240 gün boyunca işsizlik maaşından faydalanabilecektir.
- Son olarak eğer kişi 1080 gün boyunca sigortalı olarak çalışmış ve aynı zamanda işsizlik sigortası primi de ödemiş ise, toplamda 300 gün boyunca işsizlik maaşından yararlanabilecektir.
Yukarıda belirtilen süreler tabii ki en başta kişinin başvuru şartlarını sağlaması ile birlikte geçerli sayılmaktadır. Buna göre işten kendi isteği ve kusuru olmadan çıkarılan bir kişi en az 180 en fazla ise 300 gün boyunca işsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşı alabilecektir.
Bir diğer önemli konu ise maaşların hangi miktarlarda verileceğidir. İşsizlik sigortası kapsamında kişiye verilecek maaş miktarı, genel olarak daha önce aldığı maaşa endeksli olarak hesaplanmaktadır. Kaba bir hesaplama ile günlük işsizlik ödeneği hesaplanırken kişinin son dört aylık kazancı dikkate alınarak, ortalama kazancın yüzde kırkı olarak belirlenir. Fakat önemli bir ayrıntı olarak bu şekilde hesaplanan tutar asgari ücretin yüzde seksenini geçememektedir. Aşağıdaki hesaplama, 2016 yılının 2. Dönemi içerisinde aylık işsizlik maaşı ödemesinin nasıl olacağını anlatmaktadır:
- İşten çıkarılmadan önceki son 12 ayda asgari ücret ile çalışmış olan bir kişi, işten çıkarıldıktan sonra başvuru yaptığı takdirde toplam 653,80 TL işsizlik maaşı alacaktır.
- Aynı şekilde işten çıkarılmadan önceki maaşı 3000 TL olan bir kişi, işten çıkarıldıktan sonra işsizlik sigortası kapsamında 1,190,89 TL işsizlik maaşı alacaktır.
- Son olarak da işten ayrılmadan önceki yıl 5000 TL maaş alan biri, işten çıkarıldıktan sonra işsizlik ödeneği kapsamında 1,307,60 TL işsizlik maaşı alacaktır.
Görüldüğü gibi işsizlik sigortası kapsamında verilen en az ödeme 653 TL, en fazla ödeme de asgari ücretin yüzde seksenini geçmeyecek şekilde 1,307 TL’dir. En başta dediğimiz gibi, işten kendi isteği ve kusuru dışında çıkarılmış olan bir kişi, uygun şartları sağladığı takdirde İŞKUR’a başvuru yaparsa, yukarıda anlatıldığı süreler ve miktarlarda işsizlik ödeneği alma hakkı elde edecektir.
Anahtar Kelimeler: İşsizlik Maaşı , Ne Kadar , kim Alabilir , Nasıl Alınır , Nasıl Başvurulur , Nereye Başvurulur
