Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı rapora göre 32 milyonu çocuk olmak üzere 360 milyondan fazla insan işitme kaybı ile yaşıyor. Türkiye’de bu sayı yaklaşık olarak 3 milyon. Peki, işitme kaybı yaşayan bu kişilerle bizler nasıl iletişim kurabilir yada bu işi meslek edinmek isteyen kişiler neler yapabilir? İşitme engelli kişiler ile iletişim kurabilmeniz için bu alanda bir eğitim almanız lazım ve bu eğitim de İşaret Dili Eğitmenliği ve Tercümanlığıdır. İşaret dili tercümanı; işaret dilini sözlü ya da yazılı olarak tercüme eden kişidir. İşaret dili tercümanları; işitme ya da konuşma engeli olan bireylerin işaret dili ile söylediklerini, işaret dili bilmeyenlere sözlü ya da yazılı olarak aktarırlar. İşte, bizde bu alanda size ışık olacak ve değerli bilgileri ile bizleri aydınlatacak olan Türk İşaret Dili Eğitmeni ve Tercümanı Merve Apaydın ile keyifli ve harika bir mesleki söyleşi yaptık 
Mesleğinizi nasıl tanımlarsınız?
Mesleğim Türk İşaret Dili Eğitmeni ve Tercümanı. İnsanların işitme engelli bireyler ile daha rahat iletişim kurabilmeleri için bu dili herkese öğretiyoruz ve yaygınlaştırıyoruz. Tamamen bir engelsiz dünya oluşturma üzerine olan bir dil. Seviyorum mesleğimi
Mesleğinizi seçmede etkili olan faktörler neler oldu?
Benim ablam, en yakın kuzenim ve eniştem işitme engelli. Ablam ve kuzenim doğuştan işitme engelli eniştem ise sonradan işitme kaybı oldu. Bu dil ve kültür içerisinde büyüdüm. Sürekli işitme engelli bireyler ile oldum. Onların zorluklarını gerçekten iyi bildiğim için asıl birincilik ile bitirdiğim Turizm ve Otel İşletmeciliği işini yapmayıp, bu işaret dili mesleğini yapmak istedim. Büyük bir sevgi ve emeklerle başladım, inşallah bundan sonra daha da başarılı olup işaret dilini herkese öğreteceğim ..
İşinizin en sevdiğiniz tarafı nedir?
İşimin en sevdiğim tarafı şu, her kursta yeni insanlar ile tanışıyorum, hatta bazı kişiler ile dostluk bağım bile oluştu. Onlar benden birçok bilgi ediniyor ben de farklı meslek gruplarından tanıdığım için çok şey öğrenebiliyorum. İnsanlara işaret dili öğrettiğim vakit kurs bittikten sonra başka bir yerde işitme engelliler ile konuşabildiğini görünce o kadar çok seviniyorum ki duygularım tarif edilemiyor. Bir de ben her kurs grubunda farklı fikirler oluşturup, eğlenceli farklı etkinlikler yapıyorum. Mesela iki devlet hastanesine de işaret dili dersi veriyorum. Doktorlar ile DGA akademi olarak güzel eğlenceli uygulamalı bir workshop etkinliği yaptık. İşitme engelli rehberlerin çalıştığı Turkcell Diyalog Müzesi'nde öğrencilerimin yani doktorların işitme engelli bireyler ile anlaşabildiğini görünce çok mutlu oldum açıkçası. Kısacası insanların hayatlarına dokunmak benim mesleğimi en güzel yanı
Bize mesleğinizde 1 iş gününüzü anlatır mısınız?
Mesela pazartesi günümü anlatayım. İki yerde ders veriyorum. Sabah 9 civarında Anadolu Yakası Validebağ Koleji'nde oluyorum. Her bir saatte öğle saatine kadar 5-6 yaş anaokulu öğrencileri, 1. 2. 3. 4. Sınıflara toplamda 5 sınıf olmak üzere işaret dili eğitimi veriyorum. Tabiki yaşları küçük ama akılları büyük ve işaret dilini muhteşem yapıyorlar. Öğle yemeğinden sonra Avrupa Yakasına gidiyorum. Yedikule Göğüs Hastanesi'ne gelip saat 4 'te derse başlıyoruz. Hali ile nöbetten çıkan hemşireler, doktorlar, sağlık çalışanları oluyor akşama kadar dersimizi yapıyoruz. Eğer varsa akşam üniversite öğrencilerinin olduğu özel bir kız yurdunda da ders veriyorum. Akşam 8 gibi başlayıp gece 10 buçuk civarı dersim bitiyor. Gördüğünüz üzere her bir kurumda ders verebiliyorum. Günüm böyle güzel ve yoğun geçiyor çok da mutlu oluyorum
Bu mesleğe sahip olmak için hangi okullarda okumak lazım – Bu mesleği seçmek için ne gibi eğitimler almak gerekiyor. –Eğitim verilen yerler ve süreleri nelerdir-?
Türk işaret dili eğitmeni olmak için şartlar şu; Temel işaret dili eğitimi 120 saatlik MEB Onaylı eğitimine katılıp belgeniz olmalı. Ardından en az ön lisans mezunu olup 200 saatlik Türk işaret Dili Eğitmenliği ve Tercümanlığı eğitimine katılıp belgeniz olmalı. Her iki eğitimin sonunda da sınava girip yeterliliğiniz ölçülüyor. Tabiki bu kursları yeterli bulmuyorum. Gerçekten kendinizi daha da çok geliştirmeniz ve sürekli işitme engelli bireyler ile pratik yapmanız gerekiyor. Yani her şey bir belgede bitmiyor.
Ancak bu işaret dilinin henüz bir okulu ve bölümü yok. İsmek, Halk Eğitim, Kültür Merkezleri, Dernekler, Özel Danışmanlık Kurumları gibi yerlerde işaret dili eğitimleri veriliyor. İlk 120 saat ve 200 saat olmak üzere toplamda 320 saatlik eğitim oluyor. İşaret dili öğrenmek isterseniz mutlaka oturduğunuz yere en yakın kurs merkezlerine başvurabilirsiniz.
Aylık yada yıllık kazancınız ne kadar? Ek bir kazancınız var mıdır bu meslekte? Bu mesleği yapanlar ortalama ne kadar kazanmakta?
Hiç bir zaman bu meslekte sabit bir kazancım olmadı. Çünkü farklı farklı yerlerde de eğitim verdiğim için kazancım değişebiliyor. Kimi eğitmenler sadece 500 TL alabilirken kimileri 2000 3000 TL ya da daha fazlasını alabiliyor. Bazı yerler saat başına bazı yerler de aylık ücret verebiliyor. Yani siz ne kadar çok eğitim verirseniz o kadar çok kazanabiliyorsunuz, tabi bu da değişebiliyor yerine göre.
Kimler işaret dili eğitimcisi olabilir?
Bana göre manevi anlamda yeteri kadar kendisini geliştirmiş, işitme engelliler ile iletişimde bulunmuş, insanları seven, öğretmeyi ve öğrenmeyi seven, farkındalık yani kalp gözü açık olan kişiler, insanların hayatlarına dokunmak isteyenler olabilir. Bunun yanında 200 saatlik MEB Onaylı İşaret Dili sertifikası olması şarttır.
İşaret dili eğitmeni ile İşaret dili tercümanı arasında nasıl bir fark vardır?
İşaret dili eğitmeni daha çok eğitimci unvanı alır ve insanlara bu dili öğretir. İşaret dili tercümanı ise işitme engelli bireylerin çevirilerini yaparlar, en iyi anlayabilecekleri şekilde anlatırlar. Bir nevi tercümanlar işitme engelli bireylerin sesi diyebiliriz. Aslında ikisi de aynı meslek ama ikisinin de farklı zorlukları olabiliyor ve farklı bir iş. Tercümanlığı daha çok işaret dili uzmanları veya Codalar yapıyorlar. Çünkü 'Coda' demek Children Of Deaf Adults yani anne babası işitme engelli olup çocukları duyabilen ve konuşabilen bireylerdir. İki Dil iki Kültür içinde büyümüşlerdir. Anadilleri işaret dili olduğu için daha çok tercümanlık mesleğini tercih ediyorlar ..
İşaret dili nedir? Kimler bunu meslek olarak yapabilir?
İşaret Dili işitme veya konuşma engellilerin aralarında iletişim kurabilmek için el hareketlerini, yüz mimiklerini ve bir bütün olarak vücut dilini kullanarak oluşturdukları sessiz, görsel bir dildir. İşaret dili evrensel mi diye soracak olursanız da hayır değildir. Her ülkenin kendine has işaret dili vardır. Hatta örnek veriyorum diğer ülkeler işaret dilini tek elle yapabiliyorken biz işaret dilini iki elimiz ile yapıyoruz. İşaret diline dair geri kalan önemli bilgileri işaret dili kurslarına katılarak öğrenebilirsiniz ..
Merve hanım, bu güzel söyleşi ve değerli zamanınızı bizimle paylaştığınız için nkariyer ailesi olarak size çok teşekkür eder, iş hayatınızda başarılar ve mutluluklar dileriz. :)
Merve Apaydın Kimdir? Kariyer Hayatı?
Eğitimci Hakkında 18 Haziran 1993 yılında İstanbul'da doğdu.
Selçuk Anadolu Meslek Lisesi'nden Yiyecek İçecek Hizmetleri Bölümü ve Okan Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği bölümünden derece ile mezun oldu. Anadolu Üniversitesi İşletme bölümünü lisans ile bitirdi. Şimdi de üçüncü üniversite olarak Anadolu Üniversitesinde Spor Yöneticiliği okuyor.
7 yaşından bugüne kadar izcilik, saz, tiyatro, halkoyunları, resim, ebru, dans, diksiyon, bilgisayar, atletizm, judo gibi birçok sayısız dalda eğitimler alarak kendisini geliştirdi. Sanata çok önem veren Merve halen dans etmektedir.
Ailesinden ablası, kuzeni ve eniştesi işitme engelli olup, engellilerin zorluklarını iyi bildiği için topluma daha fazla yararlı olabilmek adına Türk İşaret Dili eğitimleri aldı ve kariyerine bu sayede eğitmen olarak devam etti. İşitme engelliler derneklerine üye olup katkıda bulunmaktadır. Turkcell Diyalog Müzesi'nde işitme engelli bireylerin ve gelen misafirlerin iletişimini sağlayabilmek için tercüman olarak çalıştı. Sayısız sosyal sorumluluk etkinliklerinde bulundu. Birçok üniversite, lise, hastane, yurt, özel ve kamu kuruluşlarında işitme engelliler kültürü ve işaret dili eğitimleri verdi.
Türk İşaret Dili Eğitmeni ve Tercümanı, Girişimci olan Merve Apaydın durdurak bilmeyen eğitimlerinin yanında üniversitelerde İşaret Dili Kültürü, Codalar Kültürü ve İşitme Engelliler Kültürü üzerine seminerler vermektedir. Aynı zamanda İsmek, Halk Eğitim, Özel bir okulda da eğitmenlik yapmaktadır. Bunun yanı sıra istek üzerine özel dersler de vermektedir.
Merve Apaydın'ın en büyük hayali 'Herkesin elleri bir gün işaret dili ile konuşacak ve bunun için çok çalışacağım, herkese öğreteceğim..'
Toparlayacak olursak son olarak ne söylemek istersiniz?
İşaret dilini 7'den 70' e herkesin öğrenmesi gereklidir. Çünkü işitme engelli bireyler adliyelerde , noterlerde, bankalarda , karakollarda , hastanelerde, okullarda heryerde işaret dili bilinmediği için iletişim kurmakta zorlanıyorlar.Bizim bankada beş dakikada hallettiğimiz onlar iletişim kuramadıkları için zamanlarını alıyor. Özellikle toplumsal kurum ve kuruluşlarda bulunan çalışanların ya işaret dili öğrenmesi ya da tercüman bulundurulması zorunludur. Lütfen bu dili sadece işitme engelliler için de değil kendiniz içinde öğrenin. Bundan beş dakika sonra işitme engelli olmayacağınızın kanıtı yok. İşaret dili öğrenmek için illa bir yakınınızın , çocuğunuzum işitme engelli olması gerekmiyor. Çünkü bu sessiz bir dil. Bu güzel dünyamızı güzelleştirmek ve anlamak için elleriniz konuşsun. Bir harf bile öğrendiğinizde onların ne kadar mutlu olduğunu bilmenizi isterim.
Son olarak şunu söylemek istiyorum ;
Siz de Onların Sesi olun..
Anahtar Kelimeler: Türk İşaret Dili Eğitmeni ve Tercümanı , Merve Apaydın , Röportaj
